Oprowadzanie po wystawie przez dr Izabelę Kowalczyk

niedziela 13 czerwca, godz. 12:15

Oprowadzanie po wystawie przez dr Izabelę Kowalczyk,
badaczkę, która brała udział w przygotowaniu wystawy

Izabela Kowalczyk — historyczka sztuki, krytyczka i kuratorka. Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1990–1995) oraz studia genderowe na Uniwersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie (1998). W 1999 była słuchaczką Summer Institute in Art History and Visual Studies of the University of Rochester (USA). W 2001 obroniła na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza pracę doktorską na temat „Ciało i władza w polskiej sztuce współczesnej”. Obecnie wykłada w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu.

UWAGA! OSTATNI DZIEŃ WYSTAWY!!!

Spotkanie w holu głównym, w cenie biletu.

Wykład Ewy Małgorzaty Tatar

Wykład Ewy Małgorzaty Tatar

Czy wystawa sztuki feministycznej jest wystawą feministyczną?

9.06 (środa) godz. 18

W trakcie wykładu spróbuję odpowiedzieć na pytanie, jakie efekty daje połączenie teorii feministycznej czy też feministycznego zaangażowania w pisanie (wielu) historii sztuki oraz praktyki kuratorskiej. Zastanowię się, w jaki sposób można połączyć popularny w kształtowaniu wystaw sztuki feministycznej trend odkrywania białych plam na mapach historii sztuki, zapisywania ich czy pisania od nowa kanonu (wystawy takie jak Artystki polskie, WACK czy projekty w stylu „kobiety wybierają kobiety”), z mniej rozpropagowanym modelem przyglądania się raczej, jakie mechanizmy poszczególnymi działaniami (Féminin/Masculin, Płeć? Sprawdzam!). Pytanie o to, jaka jest szansa na stworzenie feministycznej wystawy wiąże się z melancholijną — bo w pewnym sensie niemożliwą — zadumą nad stworzeniem horyzontalnej, otwartej, rozproszonej narracji — jak chciałyby podmiotowo, afirmatywnie i prospektywnie zorientowane feministyczne filozofki, a pozycją władzy jednoznacznie wpisaną w figurę autora/kuratora; ową niemożliwą jak się wydaje do uniknięcia kumulacją i będącą jej efektem projekcją-narracją-wystawą. Być może szansą na inne pomyślenie wystawy może być koncept somatekstu wyprowadzony z jednej strony z korporalnego feminizmu, z drugiej z teorii korporalnej narracji. W trakcie wykładu przyjrzę się w tym kontekście takim wystawom jak Alina Ślesińska (1922–1994), Niezgrabne przedmioty oraz projektom Czułe muzeum i Collaged Stryjeńska.

Ewa Małgorzata Tatar — krytyczka i historyczka sztuki, kuratorka. Redaktorka Linii Wizualnej Korporacji Ha!art, pism „Obieg” i „Panoptikum”. Doktorantka w IHS UJ. Współpracuje z Muzeum Narodowym w Krakowie. Zajmuje się krytyką feministyczną, krytyką instytucjonalną i próbuje stosować psychoanalizę badaniach nad historią wystawiennictwa i muzealnictwa.

Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego. Wstęp wolny.

Gender

after

the Wall

Zachęta zaprasza na spotkanie

z badaczami, którzy brali udział

w przy gotowaniu wystawy

11 VI 2010, godz. 18

Sala multimedialna Zachęt y

pl. Małachowskiego 3 (wejście od ul. Burschego, schodkami w dół)

Moderatorka:

Bojana Pejić — kuratorka wystawy

Wstęp: Christine Boehler (Fundacja ERSTE)

Uczestnicy: Ivana Bago (Chorwacja), Laima

Kreivytė (Litwa), Izabela Kowalczyk (Polska),

Māra Traumane (Łotwa), Maria Wasilewa (Bułgaria)

Dyskusja w języku angielskim będzie tłumaczona na język polski.

Spotkanie współorganizowane przez

Instytut Adama Mickiewicza (www.iam.pl) oraz Fundację ERSTE.

12.06 (sobota) w godz. 13-18

Warsztaty genderowe dla dorosłych
Między znikaniem i pojawianiem, czyli śladami gender
prowadzenie: Dominika Cieślikowska

Warsztaty genderowe przeznaczone dla osób zainteresowanych problematyką równości płci zainspirowane są wybranymi zagadnieniami z dziedziny sztuki, kultury, psychologii i socjologii, ale przede wszystkim obserwacją codzienności,rodzinnych i społecznych przekazów. Podczas spotkania zdefiniowane zostaną pojęcia: płeć biologiczna, płeć społecznokulturowa, socjalizacja, tożsamość.
Celem warsztatów jest zapoznanie z procesem tworzenia się płci społecznokulturowej oraz wskazanie jej wpływu na życie codzienne i relacje społeczne. Zajęcia prowadzone będą metodami aktywnymi, z wykorzystaniem pracy w grupach, burzy mózgów i dyskusji.

Dominika Cieślikowska — psycholożka międzykulturowa, pracuje w Instytucie
Psychologii Stosunków Międzykulturowych w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Zajmuje się problematyką tożsamości kulturowej i adaptacji do życia w nowej kulturze oraz kwestiami różnic i relacji płciowych. Prowadzi szkolenia i warsztaty dla różnych grup w Polsce i za granicą, wspiera adaptację kulturową cudzoziemców(studentów, biznesmenów, uchodźców) oraz kobiety pragnące dokonać wielkich i małych rzeczy.

Wstęp: 32 zł.
Zapisy: dział edukacji, tel. 22 556 96 96, a.zdzieborska@zacheta.art.pl

CELE WARSZTATÓW:

• Dostrzeżenie wpływu płci społeczno-kulturowej na codzienne funkcjonowanie i bardziej świadome posługiwanie się optyką genderową w sytuacjach osobistych, zawodowych, społecznych.
• Zdefiniowanie pojęć: płeć biologiczna i płeć społeczno-kulturowa, socjalizacja, „genderowe okulary”, ukryte przekazy, tożsamość.
• Refleksja, wymiana opinii, pogłębienie wiedzy na temat zagadnienia gender.

RAMOWY PROGRAM:

godz. 13–14 Wprowadzenie
• Prezentacja uczestników/uczestniczek warsztatów
• Kwestie organizacyjne: cele, program, zasady pracy
• Wprowadzenie w zagadnienia merytoryczne
Metody pracy: ćwiczenia aktywizujące, dyskusja, praca z użyciem metafory
godz. 14–15 Śladami gender: kultura i gender
• Poszukiwanie wzorców kobiecości i męskości w przekazach tradycyjnych (bajki, baśnie, opowieści, mity)
• Obecne wzorce zachowań zgodnych i niezgodnych z normami i oczekiwaniami społecznymi
• Definiowanie podstawowych pojęć
Metody pracy: drama stosowana, dyskusje w parach i plenarne
godz. 15–15.15 Przerwa na kawę
godz. 15.15–17 Jak skonstruowano gender?
• Wizerunki kobiet i mężczyzn oraz oczekiwania społeczne w różnych obszarach: edukacji, nauki, sztuki, życia codziennego, mediów i innych
• Poszukiwania przekazów i śladów oraz doniesienia i informacje z wybranej dziedziny analizowane pod kątem gender
• „Moje gender” — refleksja nad własnym funkcjonowaniem w różnych sferach życia w odniesieniu do kategorii płci
Metody pracy: burza mózgów, praca grupowa, analiza materiałów źródłowych (podręczniki, reklamy, filmy, literatura piękna, ogłoszenia o pracę, ogłoszenia matrymonialne, dzieła sztuki, język codzienny i inne), miniprezentacje
informacji, faktów, wiedzy
godz. 17–17.45 Czy/jak dekonstruować gender?
• Płeć w kontekście innych wymiarów tożsamości
• Jak „działa” różnorodność?
• Garść inspiracji dla dalszych poszukiwań śladów gender: dobre praktyki, projekty, wystawa Płeć? Sprawdzam! i inspirujące biografie feministek, działaczy/działaczek, wskazówki, gdzie szukać więcej informacji.
Metody pracy: ćwiczenie / symulacja, dyskusja
Podsumowanie i zakończenie, godz. 17.45–18

10.06 (czwartek) godz. 18.00

Grbavica (Esmas Geheimnis — Grbavica) reż. Jasmila Žbanić, Austria, Chorwacja, Niemcy,Bośnia i Hercegowina, 2006, 90min

wprowadzenie: Bożena Umińska-Keff

Jeden z pierwszych filmów zrywających z jugosłowiańskim stylem autobałkanizacji à la Kusturica. Samotna matka wychowuje dwunastoletnią córkę Sarę w sarajewskiej dzielnicy Grbavica. Dziewczyna żyje w przekonaniu, że jej ojciec był bośniackim bohaterem, tymczasem urodziła się w wyniku gwałtu dokonanego przez żołnierza serbskiego. Film otrzymał Złotego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie w 2006 roku.

Bożena Umińska-Keff — poetka, pisarka, eseistka i publicystka. Wykłada m.in. na Gender Studies na Uniwersytecie Warszawskim. Pracuje w Żydowskim Instytucie Historycznym. Jedna z pierwszych w Polsce badaczek związków między nacjonalizmem a kulturową konstrukcją płci. W swojej publicystycezajmuje się krytyką dyskryminacyjnych aspektów polskiej kultury —mizoginizmem, homofobią i antysemityzmem. Zajmuje się też krytyką filmową.

Projekcja w ramach Życie uczuciowe i rodzinne w kinie soc-bloku — przeglądu
filmów przygotowanego przez dr Iwonę Kurz.

Przegląd filmów dokumentalnych 31.05- 2.06

31.05 (poniedziałek), godz. 18

Pokaz filmów dokumentalnych z Wytwórni Filmowej „Czołówka”

My kobiety
reż. Maria Kwiatkowska, 1964, 16 min 52 s, cz-b
Filmowa opowieść o kobietach polskich, które brały czynny udział w walce z wrogiem w szeregach Wojska Polskiego, w oddziałach Pomocniczej Służby Kobiet na zachodzie Europy oraz w krajowym ruchu oporu. Odnalezione przez realizatorów uczestniczki walk na wszystkich frontach II wojny światowej dzielą się przed kamerą osobistymi wspomnieniami wojennymi i relacjonują przebieg wydarzeń, w których brały udział.

Przerwana pieśń
reż. Włodzimierz Jusiewicz, 1977, 14 min 42 s, cz-b
Film dokumentalny o Krystynie Krahelskiej — żołnierzu walczącego podziemia, autorce wielu wierszy i marsza Hej, chłopcy, bagnet na broń..., „Warszawskiej Syrence”. Film ukazuje jej drogę życiową, losy okupacyjne i wreszcie okoliczności śmierci w pierwszym dniu Powstania Warszawskiego.

Mirosław Hermaszewski
reż. Bohdan Świątkiewicz, 1978, 15 min 07 s, kolor
Film przedstawia biografię, karierę lotniczą oraz przygotowania do lotu w kosmos majora pilota dyplomowanego Mirosława Hermaszewskiego. Film zrealizowany na zlecenie WP. Pięć wybranych teledysków z Wojskowego Magazynu Filmowego „Radar” — szansa na zobaczenie materiałów
archiwalnych wytwórni „Czołówka”.


1.06 (wtorek), godz. 18

Genus — życie malarek Jitky i Květy Válových (Genus — Život malířek Jitky a Květy Válových, Genus — The Lives of Jitka and Květa Válová)
reż. Ester Krumbachová, Czechy, 1993, 15 min
Portret sióstr Jitki i Květy Válovych, artystek z Kladna należących do grupy artystycznej Trasa. Obie kobiety przy szklaneczce wina i papierosie opowiadają w filmie o swojej sztuce, inspiracjach i życiu. Tłem jest ich dom-pracownia pełen obrazów i rzeczy dokumentujących ich twórczość.
Film w oryginalnej wersji językowej z polskimi napisami.

Owoce same spadają (Ovoce samopadající)
reż. Petr Zàruba, Czechy, 2008, 26 min
Portret artysty grafika Jiříego Johna, który był jednym z ważniejszych przedstawicieli sztuki powojennej w Czechach. Film zrealizowany wraz z żoną Johna Adrieną Šimotovą, także artystką, związaną z emocjonalnym surrealizmem, której prace możemy oglądać na wystawie Płeć? Sprawdzam! Śmierć męża bardzo silnie wpłynęła na jej sztukę. W filmie wypowiadają się także brat artysty Vladimir oraz przyjaciele: Jaromír Zemina, teoretyk sztuki oraz Jan Vladislav, poeta i tłumacz.
Film w oryginalnej wersji językowej z angielskimi i polskimi napisami.
Pokazy zorganizowane przy współpracy z Czeskim Centrum wWarszawie.

Ein Fest für die Augen. Der Maler Walter Womacka
reż. Rainer Kraus, Bärbel Wehran, Fernsehen der DDR, 1984, 30 min
Film dokumentalny zrealizowany dla telewizji NRD opowiadający o twórczości niemieckiego artysty Waltera Womacki, przedstawiciela socrealizmu. Womacka jest autorem wielu malowideł ściennych i mozaik, które ozdobiły Berlin w czasie powojennej odbudowy. Jednym z bardziej znanych jego dzieł jest mural na Domu Nauczyciela na Alexanderplatz.
Film w oryginalnej wersji językowej z polskimi napisami.

Too Much Future — Punk EAST! / OstPunk! Too much Future
reż. Carsten Fiebeler, Michael Boehlke, Niemcy, 2007, 92 min
Film dokumentalny o kulturze punk w NRD. Twórcy tego filmu, sami niegdyś zaangażowani w punk, podejmują wyzwanie przedstawienia unikalnej historii tego ruchu na dużym ekranie. Rozmawiają z sześcioma osobami, które należały do punkowych zespołów i aktywnie uczestniczyły w życiu kulturalnym i politycznym. „Colonel”, aktywista punkowy we wschodnich Niemczech. Mike Göde, w czasach NRD wokalista i gitarzysta zespołów punkowych Bandsalat, Betonromantik i Reasors Exzesz. Daniel Kaiser, basista grający we wschodnio-niemieckich grupach punkowych Planlos, Namenlos, Fatale i Mita Schamal — obaj za polityczny wydźwięk swoich piosenek trafili do więzienia. Bernd Stracke, wokalista legendarnej grupy z Lipska Wutanfall. Cornelia Schleime, artystka, założycielka zespołu Zwitschermaschine, która w 1984 przeniosła się ze wschodniego do zachodniego Berlina, co automatycznie uczyniło ją celem inwigilacji.
Film w oryginalnej wersji językowej z angielskimi napisami.

2.06 (środa) godz. 18

Jerzy Bereś — rzeźbiarz
reż. Andrzej Kornecki, Polska, 1996, 40 min
Reportaż. Sylwetka Jerzego Beresia, urodzonego w 1930 rzeźbiarza, happenera i myśliciela.
Z cyklu: Album krakowskiej sztuki. Autorka programu — Krystyna Czerni

Maria Pinińska-Bereś — rzeźbiarka
reż. Andrzej Kornecki, Polska, 1994, 31 min
Reportaż. Wywiad z wybitną i niedocenianą polską artystką Marią Pinińską-Bereś, żoną
Jerzego Beresia. Z cyklu: Album krakowskiej sztuki. Autorka programu – Krystyna Czerni

Falender — opowieść intymna
reż. Krzysztof Rogulski, Polska, 2007, 60 min
Film opowiadający o życiu polskiej rzeźbiarki Barbary Falender, której odważne rzeźby wzbudzały swego czasu duże kontrowersje. W listopadzie 2007 z okazji 30-lecia pracy twórczej Falender przygotowywała w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku wystawę retrospektywną. Kamera towarzyszy jej także w życiu prywatnym, wśród rodziny i przyjaciół. Film opatrzony jest komentarzem artystki.

Fangor. Pół wieku malowania
realizacja Franciszek Kuduk, Polska, 1991, 36 min
Film biograficzny o Wojciechu Fangorze, urodzonym w 1922 malarzu, grafiku, rzeźbiarzu i plakaciście.

Wykład prof. Marii Poprzęckiej

Płeć oka

poniedziałek 24 maja

godz. 18

Wykład będzie postawieniem pytania o kulturowe uwarunkowania patrzenia (nie tylko na sztukę) w kontekście wystawy genderowej.

Maria Poprzęcka — profesor zwyczajny w Instytucie Historii Sztuki UW. Głównym przedmiotem jej zainteresowań jest sztuka, teoria i krytyka artystyczna XIX i XX wieku oraz metodologia badań nad sztuką. Ostatnio wydała książkę Inne obrazy, poświęconą tym elementom w naszym postrzeganiu świata, które na przestrzeni wieków zostały wyeliminowane lub zignorowane przez konwencje kulturowe.

Wykład zorganizowany we współpracy

z Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych

UWAGA!

Wykład prof. Magdaleny Środy odwołany!!!

Postfeminizm, kultura popularna i konserwatywna modernizacja - prowadzenie Samuel Nowak (UJ)

Postfeminizm, kultura popularna i konserwatywna modernizacja - prowadzenie Samuel Nowak (UJ)


Wykład jest poświęcony politykom płci w polskiej kulturze popularnej. W jakim stopniu jest ona postfeministyczna, jak buduje swoją relację z feminizmem oraz wpisuje się w kontekst lokalnej, konserwatywnej modernizacji? Czy rzeczywiście zdobycze akademickiego feminizmu (gender studies, teoria queer) mogą być pomocne w badaniu rodzimej popkultury? Analiza fragmentów filmu Lejdis, nowego wizerunku Agnieszki Chylińskiej czy strategii reklamowej Partii Kobiet posłuży próbie odpowiedzi na te pytania.

Samuel Nowak — doktorant w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studiował także na Universiteit Antwerpen w Belgii oraz King’s College w Londynie. Interesuje się teorią mediów w ujęciu kulturoznawczym. Stypendysta m.in. Tokyo Foundation, Rektora UJ, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Wykład zorganizowany we współpracy
z Fundacją Kultura dla Tolerancji.

fot. kadr z filmu Lejdis, reż Tomasz Konecki, pol. 2008.

Wykład prof. Pawła Dybla

środa 19 maja, godz. 18

Wykład prof. Pawła Dybla

Psychoanaliza, gender i sztuka

Szczególne znaczenie, jakie w filozofii współczesnej, humanistyce i sztuce uzyskała problematyka związana z płcią nie byłoby możliwe, gdyby w pierwszej połowie minionego stulecia w ramach zapoczątkowanej przez Freuda tradycji psychoanalitycznej,nie pojawiły się różne „rewolucyjne” teorie na ten temat. Były one m.in. źródłem inspiracji dla feministycznych koncepcji płci mimo, iż często przedstawicielki tej tradycji poddawały pomysły Freuda i jego uczniów druzgocącej krytyce. Wykład ukaże jak dalece dyskurs o płci, który począwszy od lat 70. zaczął (nieśmiało) kiełkować w sztuce krajów bloku wschodniego, był również – pośrednio - spadkobiercą tej tradycji. Szczególny kontekst ideowo-polityczny w jakim się rozwijał, obrósł w specyficzne znaczenia odróżniające go wyraźnie od analogicznego dyskursu, jaki istniał w sztuce „wolnego” zachodniego świata. Istotne znaczenie miał tutaj sposób, w jaki w ramach ideologii komunistycznej, traktowane były ludzkie ciała, ulegając redukcji do „ciał produkujących” (względem ciał bojowników walczących o pokój). Podczas gdy cały ich wymiar seksualny był w najlepszym wypadku ignorowany lub traktowany jako drugorzędny. Dzisiaj natomiast, w dwadzieścia lat po rozpadzie bloku wschodniego, różnice te całkowicie zanikły, chociaż ich miejsce zajęły inne, związane z partykularnym kontekstem kulturowej tradycji poszczególnych krajów.

Prof. dr hab. Paweł Dybel - profesor w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN oraz w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych UW. Główne dziedziny zainteresowań badawczych: filozofia współczesna (fenomenologia, hermeneutyka, poststrukturalizm), teorie psychoanalityczne, antropologia filozoficzna, współczesna filozofia polityczna, teoria literatury, współczesna myśl o sztuce.

sala warsztatowa, wstęp wolny

Wykład dr Agnieszki Graff

piątek 14 maja, godz. 18

Wykład dr Agnieszki Graff

Nasza niewinność — cudze zboczenia. Płeć, seksualność, nacjonalizm

Homofobia i dyskryminacja kobiet stały się w ostatnich latach polską specjalnością narodową — wyznacznikami naszej rzekomej „specyfiki kulturowej” w zjednoczonej Europie. W rodzimym dyskursie nacjonalistycznym kwestie płci i seksualności zajmują miejsce kluczowe — polskość i heteronorma stały się w nim niemal synonimami. Polskość to niewinność; „zboczenia” to przejaw obcości. Wykład jest próbą opisania tego zjawiska za pomocą narzędzi współczesnych gender studies.

Pierwsza część przedstawia kilka koncepcji teoretycznych dotyczących specyficznego miejsca płci w procesach kulturowych związanych z tożsamością narodową: kobiety jako „nosicielki kultury”; ambiwalencja nacjonalizmu wobec kobiet; mechanizm alegoryzacji narodu jako kobiety; typologia dyskursów o narodzie pod względem ich stosunku do płci. Druga część to propozycja pewnej diagnozy dotyczącej obecnego deficytu genderowego w polskiej kulturze politycznej —i zarazem próba odpowiedzi na pytanie, jak splot „płeć i naród” wygląda w Polsce.

dr Agnieszka Graff (1970) — anglistka, feministka. Współzałożycielka Porozumienia Kobiet 8 Marca. Stypendystka Fundacji Fulbrighta. Teksty naukowe oraz publicystyczne ogłaszała m.in. w „Res Publice Nowej”, „Kulturze i Społeczeństwie”, „Ośce”, „Zadrze”, „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczpospolitej”. Pracuje w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW i wykłada na warszawskich podyplomowych Gender Studies. Jej książka Świat bez kobiet (2001) to jedna z najważniejszych pozycji w polskiej literaturze feministycznej. Analizuje w niej mechanizmy stopniowego wykluczania kobiecego głosu ze sfery publicznej w warunkach ustrojowej transformacji. W ostatnich pracach zwraca szczególną uwagę na przenikanie się dyskursu płci z narracjami rasowymi i nacjonalistycznymi (np. antysemityzmem).

wykład organizowany we współpracy

z Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych

Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego. Wstęp wolny.

Ciało i performatywność w sztuce kobiet byłej NRD

wtorek 11 maja, g. 18

Ciało i performatywność w sztuce kobiet byłej NRD / The Body and Performativity in the Works of Female Artists from the GDR

Wykład i spacer po wystawie z Angeliką Richter, badaczką sztuki byłej NRD, biorącą udział w przygotowaniu wystawy

Angelika Richter — kuratorka, pisarka, historyczka sztuki, mieszkająca w Berlinie. W swojej działalności kuratorskiej skupia się na twórczości poddającej rewizji koncepcje sztuki rozumianej jako praktyki polityczne i estetyczne. Obecnie zajmuje się zagadnieniami z obszaru produkcji sztuki, filmu, nowych mediów i kultury dawnej NRD. W latach 2003–2006 pełniła funkcję dyrektora Werkleitz Gesellschaft w Halle. Była kuratorką współpracującą przy Liverpool Biennial (2002), dyrektorką 6. Werkleitz Biennale Common Property (2004) i współkuratorką 7. Werkleitz Biennale Happy Believers (2006). W latach 2007–2009 wykładała gościnnie w Akademii Sztuk Wizualnych (HGB) w Lipsku. Jedną z jej ostatnich publikacji jest analiza relacji pomiędzy sztukami pięknymi, ciałem artysty i performansem w twórczości artystek NRD.

Uwaga! Wykład będzie wygłoszony w języku angielskim.
Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego. Wstęp wolny!

SPOTKANIE Z SYWLIĄ CHUTNIK!

piątek 7 maja, godz. 17

Zachęta zaprasza na spotkanie i spacer po wystawie z Sylwią Chutnik!!!

„Rodzę, tworzę" : o wizerunku matek w sztuce, o sztuce matek i audiowizualnych wątkach macierzyństwa.

Sylwia Chutnik - działaczka społeczna, pisarka, przewodniczka po Warszawie. Zajmuje się prawami matek, pisze o prawach kobiet, oprowadza po kobiecej Warszawie

Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego. Wstęp wolny.

Wykład prof. Marii Poprzęckiej PRZENIESIONY!

UWAGA!

WYKŁAD PROF. MARII POPRZĘCKIEJ ZOSTAŁ PRZENIESIONY NA PONIEDZIAŁEK 24 MAJA 2010, G. 18.!!!

panel dyskusyjny

wtorek 27 kwietnia, godz. 18

Zachęta i redakcja czasopisma internetowego uniGENDER zapraszają na:

Panel dyskusyjny "Kłopoty z płcią. Czy istnieje w Polsce sztuka gender?"

prowadzenie: Magdalena Furmanik-Kowalska, Marcin Teodorczyk
goście: dr Bożena Umińska, Wojciech Szot, Natalia Kaliś i Krzysztof Krzysztof

Przedmiotem spotkania będzie recepcja kategorii „gender” w polskiej sztuce współczesnej oraz na gruncie szeroko rozumianej humanistyki. Co znaczy gender? Czy w Polsce istnieje sztuka gender? Czy może to anglojęzyczne słowo traktowane jest jako wytrych, którym zasłania się kwestie niewygodne związane z polityką i ideologią, by pod pretekstem swobodniej mówić o problemach kobiet, gejów i lesbijek? Czym jest sztuka gender, a czym gender w sztuce? Czy sztuka feministyczna jest sztuką genderową? Pragniemy zastanowić się także nad działaniami artystów/artystek uznanych przez krytykę za „genderowe”, jak i tych, którzy sami/same świadomie wykorzystują tkwiący w tym zagadnieniu potencjał.

Spotkanie organizowane we współpracy z czasopismem internetowym uniGENDER.

Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego. Wstęp wolny

Wykład dr Anny Taszyckiej

sobota 24 kwietnia, godz. 18

Wykład dr Anny Taszyckiej
Kino mniejszości seksualnych. Od transgresji do głównego nurtu

Wykład zostanie poświęcony wątkom homoseksualnym w filmie i ich przemianom w historii kina. Wątki te były obecne w kinematografii od początku jej powstania, stopniowo jednak zmieniała się ich rola. Ich transgresyjny aspekt był atrakcyjny dla kina awangardowego, ale w zawoalowanej, ukrytej postaci trafiały one także do filmów głównego nurtu za pośrednictwem tzw. języka ezopowego. Reprezentacje gejów i lesbijek w kinie ulegały stopniowym metamorfozom, znajdując w końcu dla siebie miejsce w kinie (i mediach) głównego nurtu. Przemiany te dotyczą również kinematografii polskiej.

Anna Taszycka — filmoznawczyni, doktor nauk humanistycznych, publicystka; oprócz filmu zajmuje się także sztuką współczesną i edukacją audiowizualną. Kuratorka krakowskiego festiwalu Kultura dla Tolerancji. Doktoryzowała się na Uniwersytecie Jagiellońskim, obecnie pracuje jako adiunkt w krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.

Wykład organizowany we współpracy z Fundacją Kultura dla Tolerancji.

(sala multimedialna, wejście od ul. Burschego, na tyłach galerii, schodkami w dół).

Wykład dr Agaty Adamieckiej-Sitek

piątek 23 kwietnia, godz. 18

Wykład dr Agaty Adamieckiej-Sitek towarzyszący wystawie „Płeć? Sprawdzam! Kobiecość i męskość w sztuce Europy Wschodniej”

Performing gender. Gender we współczesnym polskim teatrze i dramacie.

Wykład poświęcony będzie teatrowi, jako modelowi komunikacyjnemu, który na poziomie swojej podstawowej struktury eksponuje genderową, konstruktywistyczną wykładnię płci. Zasadnicza zbieżność teorii gender, zwłaszcza pojęcia performatywności płci, z zachodnim modelem teatru nie oznacza jednak, że dyskursywne sensy przedstawień wpisują się w ten sposób interpretacji płci i seksualności. Przeciwnie, w przeszłości teatr odgrywał najczęściej konserwatywną rolę, wzmacniając dominujący ład poprzez wskazanie na biologiczny, esencjonalny czy metafizyczny charakter płci. Koniec XX wieku był w tym względzie dla polskiego teatru przełomowy. Uruchomiony został subwersywny potencjał teatru, co znalazło wyraz między innymi w intensywnej obecności na scenie postaci seksualnych i płciowych odmieńca. W wykładzie przywołane zostaną najważniejsze przedstawienia tego nurtu, odczytane w perspektywie teorii gender i queer.

Dr Agata Adamiecka-Sitek – absolwentka kulturoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim; autorka książki Teatr i tekst. Inscenizacja w teatrze postmodernistycznym (2006). Pracuje w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego, gdzie prowadzi projekty naukowe, między innymi Inną Scenę – program genderowych i queerowych badań nad polskim teatrem. Jest redaktorem towarzyszącej programowi serii wydawnicze: Kobiety w historii i współczesności teatru polskiego (2006), Ciało, płeć, pożądanie. Tożsamość seksualna i tożsamość płci w polskim teatrze i dramacie (2008), Konstelacje rodzinne . Obraz rodziny w polskim dramacie i teatrze w perspektywie gender i queer (2009). Publikowała w „Opcjach”, „Notatniku Teatralnym”, „Didaskaliach”, „Dialogu” i „Teatrze”.

sala multimedialna, wejście od ul. Burschego, wstęp wolny

WYJĄTKOWO ZAPRASZMY NA DWA SEANSE FILMOWE , 22 kwietnia o godz. 18 oraz 19:30

czwartek 22 kwietnia
godz. 18

Adopcja (Örökbefogadás), reż. Márta Mészáros, Węgry, 1975, 89 min

Niespieszna, skupiona na detalu, pełna niuansów opowieść o Kacie, samotnej, mieszkającej na wsi wdowie po czterdziestce. Kobieta marzy jeszcze o dziecku, ale ten pomysł nie podoba się jej żonatemu kochankowi. Sytuacja się zmienia, kiedy do domu Katy trafia Anna, uciekinierka z pobliskiego domu opieki. Film otrzymał Złotego Niedźwiedzia na festiwalu w Berlinie w 1975 r.

Projekcja w ramach Życie uczuciowe i rodzinne w kinie soc-bloku — przeglądu filmów przygotowanego przez dr Iwonę Kurz.

Pokaz zorganizowany przy współpracy z Węgierskim Instytutem Kultury w Warszawie

czwartek 22 kwietnia

godz. 19:30

Straszne skutki awarii telewizora (Ecce Homo Homolka)

reż. Jaroslav Papoušek, Czechosłowacja, 1969, 79 min

Pełnometrażowy debiut scenarzysty nowofalowych filmów Formana i Passera. W pierwszej sekwencji filmu prażanie wypoczywający w lesie zaczynają uciekać, słysząc wołanie o pomoc. Potem jest już tylko gorzej — akcja w całości przenosi się do wnętrza mieszkania jednej rodziny, w której trzy pokolenia kobiet i mężczyzn dręczą się nawzajem. Wszystko dlatego, że zepsuł się telewizor. Tragikomiczna opowieść celnie portretująca pewną formę życia rodzinnego, jest pierwszym z trzech filmów poświęconych rodzinie Homolków.

Projekcja w ramach Życie uczuciowe i rodzinne w kinie soc-bloku — przeglądu filmów przygotowanego przez dr Iwonę Kurz.

Pokaz zorganizowany przy współpracy z Czeskim Centrum w Warszawie

(sala multimedialna, wejście od ul. Burschego, na tyłach galerii, schodkami w dół).

wykład Jacka Kochanowskiego

9.04.2010

ZACHĘTA ZAMKNIĘTA

UPRZEJMIE INFORMUJEMY, ŻE ZACHĘTA NARODOWA GALERIA SZTUKI JEST ZAMKNIĘTA Z POWODU ŻAŁOBY NARODOWEJ.

WSZYSTKIE WYDARZENIA EDUKACYJNE ZAPLANOWANE NA TEN TYDZIEŃ ZOSTAŁY ODWOŁANE.

NOWE TERMINY ODWOŁANYCH WYDARZEŃ PODAMY WKRÓTCE.

Między znikaniem i pojawianiem, czyli śladami gender

Warsztaty genderowe dla dorosłych

Między znikaniem i pojawianiem, czyli śladami gender

Prowadzenie: Dominika Cieślikowska

17.04 (sobota), godz. 13-18

Warsztaty genderowe przeznaczone dla osób zainteresowanych problematyką równości płci zainspirowane są wybranymi zagadnieniami z dziedziny sztuki, kultury, psychologii i socjologii, ale przede wszystkim obserwacją codzienności, rodzinnych i społecznych przekazów. Podczas spotkania zdefiniowane zostaną pojęcia: płeć biologiczna, płeć społeczno-kulturowa, socjalizacja, tożsamość. Celem warsztatów jest zapoznanie z procesem tworzenia się płci społeczno-kulturowej oraz wskazanie jej wpływu na życie codzienne i relacje społeczne. Zajęcia prowadzone będą metodami aktywnymi, takimi jak praca w grupach, burza mózgów i dyskusja.

Dominika Cieślikowska – psycholożka międzykulturowa, pracuje w Instytucie Psychologii Stosunków Międzykulturowych w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Zajmuje się problematyką tożsamości kulturowej i adaptacji do życia w nowej kulturze oraz kwestiami różnic i relacji płciowych. Prowadzi szkolenia i warsztaty dla różnych grup w Polsce i za granicą, wspiera adaptację kulturową cudzoziemców (studentów, biznesmenów, uchodźców) oraz kobiety chcące dokonać wielkich-małych rzeczy.

Zapisy: Dział Edukacji, tel. 22 556 96 96, a.zdzieborska@zacheta.art.pl

Cena: 32 zł

sala multimedialna, wejście przez hol główny

Wykład Samuela Nowaka

kadr z filmu Lejdis, reż Tomasz Konecki, pol. 2008.

sobota 10 kwietnia, godz. 18:00

Wykład Samuela Nowaka:

Postfeminizm, kultura popularna i konserwatywna modernizacja

Wykład poświęcony politykom płci w polskiej kulturze popularnej.

W jakim stopniu jest postfeministyczna, jak buduje swoją relację z feminizmem oraz wpisuje się w kontekst lokalnej, konserwatywnej modernizacji? Czy rzeczywiście zdobycze akademickiego feminizmu (gender studies, teoria queer) mogą być pomocne w badaniu rodzimej pop kultury? Analiza fragmentów filmu Lejdis, nowego wizerunku Agnieszki Chylińskiej czy strategii reklamowej Partii Kobiet będzie służyć próbie odpowiedzi na te pytania.

Samuel Nowak, doktorant w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Studiował także na Universiteit Antwerpen w Belgii oraz King’s College w Londynie. Interesuje się teorią mediów w ujęciu kulturoznawczym. Stypendysta m.in. Tokyo Foundation, Rektora UJ, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

sala multimedialna, wstęp wolny; we współpracy z Fundacją Kultura dla Tolerancji

Wykład dr. Jacka Kochanowskiego

piątek 9 kwietnia, godz. 18:00

Wykład dr. Jacka Kochanowskiego:

Spektakl normy. Transgresja płci i spotkanie ze śmiercią

Społeczny system segregacji płciowej, oparty na męskiej dominacji i kobiecym podporządkowaniu, możliwy jest dzięki stałemu powtarzaniu w naszych codziennych gestach implantowanych nam wzorców zachowań. To powtarzanie - odtwarzanie (perfomance) buduje iluzję/symulację płci/seksualności jako czegoś stabilnego i "naturalnego". Gesty oporu, gesty transgresji ujawniają, że chodzi wyłącznie o Spektakl, odgrywanie urealniające (urzeczywistniające) iluzję. Transgresja płci rozumiana jako jej zanegowanie, "wzięcie w nawias" umożliwia pojawienie się pustej przestrzeni, obszaru możliwych autonomicznych autokreacji, destabilizujących system dominacji. Najskuteczniejszy opór "dzieje się" w naszej codzienności, wymaga jednak przezwyciężenia lęku przed pustką - śmiercią, przekreślenia "siebie", w tym swojej "płci". Trwoga nie-istnienia to jedyna skuteczna strategia oporu.

dr Jacek Kochanowski - socjolog, specjalista w zakresie queer studies, wykładowca Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Gender Studies UW i Gender Studies UJ. Autor książek Fantazmat zróżnicowany. Socjologiczne studium przemian tożsamości gejów (2004), Spektakl i wiedza. Perspektywa społecznej teorii queer (2009).

sala multimedialna, wstęp wolny; we współpracy z Towarzystwem Zachęty Sztuk Pięknych

Czwarty pokaz filmowy

czwartek 8 kwietnia, godz. 18

Projekcja filmu:

Jak być kochaną, reż. Wojciech Jerzy Has, Polska, 1963, 97 min

Dramat psychologiczny opowiadany z perspektywy kobiety, która podczas wojny poświęciła wszystko, by uratować ukochanego mężczyznę. Polemiczna wizja historii — heroicznej, ale rozgrywającej się w sferze prywatnej — w której kobiety są aktywne i silne, a mężczyźni słabi i bierni. Przeszłość oglądamy w retrospekcjach głównej bohaterki Felicji, która po latach jest znaną aktorką, popularną dzięki udziałowi w radio-noweli — poprzez nią realizuje (i promuje) obraz zgodnego życia rodzinnego. Film nagrodzony za scenariusz i rolę Felicji (Barbara Krafftówna) na festiwalu w San Francisco w 1963 r.

Projekcja w ramach przeglądu filmów przygotowanego przez dr Iwonę Kurz - Życie uczuciowe i rodzinne w kinie soc-bloku

Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego. Wstęp wolny!

trzeci pokaz filmowy: Bezbronna niewinność (Nevinost bez zastite) reż. Dušan Makavejev, Jugosławia, 1968, dok. 75 min

projekcja filmu:

Bezbronna niewinność (Nevinost bez zastite)

reż. Dušan Makavejev, Jugosławia, 1968, dok. 75 min

czwartek 1 kwietnia, godz. 18


Dušan Makavejev jest jednym z najciekawszych reżyserów byłej Jugosławii. Po Bezbronnej niewinności odebranej jako prowokacja, musiał emigrować. Punktem wyjścia dla filmu stało się odnalezienie w archiwach pierwszego serbskiego filmu dźwiękowego. Zrealizowana w 1941 r. Bezbronna niewinność to dzieło Dragolijuba Aleksicia, znanego akrobaty. Film został zakazany przez Niemców, a zarazem uznany za nazistowską propagandę. Popularną opowieść o męskim bohaterze reżyser łączy z materiałami dokumentalnymi (część z nich własnoręcznie pokolorował) z okresu II wojny światowej - z propagandą niemiecką i kolaboracyjnego rządu serbskiego, kronikami na temat ofiar niemieckich, ale też fragmentami Cyrku Aleksandrowa, występami Aleksicia i wywiadami z członkami ekipy oryginalnej Bezbronnej niewinności. Ten film-kompilacja staje się oskarżeniem wobec komunizmu i faszyzmu, ale też refleksją nad procesem tworzenia bohatera wyobraźni zbiorowej, nad kulturą Jugosławii w jej oficjalnym i popularnym wydaniu. Film otrzymał Nagrodę FIPRESCI i Specjalną Nagrodę Jury na festiwalu w Berlinie w 1968 r.



Projekcja w ramach przeglądu filmów przygotowanego przez dr Iwonę Kurz - Życie uczuciowe i rodzinne w kinie soc-bloku



Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego. Wstęp wolny!

Genderowe rePREZENTACJE w kinie i szuce współczesnej

fot. J. Kinowska

środa 31 marca 2010, godz. 18:00

Zapraszamy na wykład dr hab. Małgorzaty Radkiewicz towarzyszący wystawie „Płeć? Sprawdzam Kobiecość i męskość w sztuce Europy Wschodniej!”

„Genderowe rePREZENTACJE w kinie i sztuce współczesnej”

Wykład będzie prezentacją wybranych koncepcji badawczych, które omawiają tożsamość płciowa w kontekście działania ideologii, w kulturze postmodernistycznej, z perspektywy studiów nad wielokulturowością i ponowoczesnym upłynnieniem kategorii tożsamości. Przytoczone koncepcje posłużą do interpretacji wybranych fragmentów filmowych z kinematografii Europy Środkowej i Wschodniej.

Dobór filmów został podporządkowany konstrukcji wystawy „Płeć? Sprawdzam! Kobiecość i męskość w sztuce Europy Wschodniej”, pojawią się więc tytuły pokazujące ideologie powojennego socjalizmu, echa kultury kontestacji lat 60, dekadę przełomu po 1989 roku czy przejścia w nowe tysiąclecie.

dr hab. Małgorzata Radkiewicz - filmoznawczymi; adiunkt w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ. Zajmuje się tożsamością kulturowa w kinie współczesnym oraz gender. Autorka książek o kinie kobiet - reżyserek, o Dereku Jarmanie oraz o gender w kinie polskim lat 90. Założycielka Podyplomowych Studiów z Zakresu Gender na UJ.

sala kinowa, wejście od ul. Burchego,

wstęp wolny

Zostań Wikipedystką!

Zostań Wikipedystką!

Korzystasz z Wikipedii każdego dnia. Szukasz tam informacji na każdy temat. Coraz częściej powołujesz się na nią w swoich wypowiedziach. A czy zastanawiałaś się, jakie miejsce mają w niej kobiety? Niewiele kobiet edytuje hasła na Wikipedii. Za to wiele haseł roi się od stereotypów dotyczących płci. Możesz to zmienić!

Wikipedia to medium publiczne: należy do nas wszystkich. Każdy i każda może zostać autorką. Przyjdź na warsztaty i przekonaj się, że Ty też w łatwy sposób możesz tworzyć encyklopedyczne hasła i dzielić się swoją wiedzą. Bądź aktywna. Naprawdę warto! To od nas zależy, ile będzie kobiet w Wikipedii!

Warsztat odbędzie się w niedzielę 28 marca w godzinach 15:45-17:15 w sali multimedialnej w Zachęcie, poprowadzą go Claudia Snochowska-Gonzalez i Kasia Michalczak.

Na zgłoszenia czekamy pod adresem mejlowym: edu@zacheta.art.pl (telefon: 022 5569642). Po otrzymaniu zgłoszenia prześlemy: wskazówki przygotowujące do warsztatów oraz listę tematów do wyboru.

Zachęta goes wiki!

Stowarzyszenie Wikimedia Polska i Zachęta Narodowa Galeria Sztuki zapraszają na konferencję Wikimedia Polska 2010 27.03 (sobota) 9:00–12:10 Sesja wykładowa: Wiki vs rzeczywistość. Moderator sesji: Mateusz „Mat86” Batelt 09:00–09:45 Marek Ostrowski (Uniwersytet Warszawski, twórca największej w Europie fotograficznej panoramy miasta): Wirtualna obrazowa baza danych zaplatana w sieci neuronowej 09:50-10:20 Mikołaj Węgier Warszawikia 10:25–10:50 Aneta Ostrowska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika): Nauka w Wikipedii i Wikipedia w nauce 11:00–11:45 Bartosz Kosiński (Uniwersytet Jagielloński): Wikipedia a marketing — szanse i zagrożenia 11:50–12:10 Ryszard Błaszkiewicz (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) Konwersja stron Wikipedii na format dźwiękowy DAISY na potrzeby osób słabowidzących i niewidomych 12:20–13:30 Panel dyskusyjny dotyczący działalności SWPL w dalszej perspektywie 28.03 (niedziela) 9:00–11.20 Sesja wykładowa: Kultura Wiki. Moderatorka sesji: Julia Koszewska 09:00–09:45 Michał „Viatoro” Skąpski: Wikibooks 09:50–10:25 Anastazja Lwowa (Rosja): Connectivity Report (jęz. ang.) 10:35–11:20 Joanna Kulesza (Uniwersytet Łódzki) Ius Internet — regulamin Wiki-społeczności a przyszłość prawa w sieci 11:30–14.15 Sesja: Zachęta goes wiki. Moderatorka sesji: Małgorzata Bogdańska-Krzyżanek (Zachęta Narodowa Galeria Sztuki) 11:30–12:30 Panel dyskusyjny z udziałem mec. Krzysztofa Siewicza (Creative Commons Polska) i Piotra „Vagli” Waglowskiego: Wolna kultura — wolna sztuka? 12:45–14:15 Warsztaty: Tworzenie haseł do Wikipedii o dziełach sztuki z kolekcji stałej Zachęty Narodowej Galerii Sztuki 14:30–18:30 Sesja: Gender w kulturze 14:30–15:30 Zwiedzanie wystawy Płeć? Sprawdzam! Kobiecość i męskość w sztuce Europy Wschodniej w galerii Zachęta 15:45–17:15 Warsztaty prowadzone przez Claudię Snochowską-Gonzalez (doktorantka ISNS UW, współautorka filmu Podziemne państwo kobiet, Fundacja Nowoczesna Polska) i Katarzynę Michalczak: Wikipedystki, do dzieła! 17:30-–18:30 Ewa Mikina (krytyczka sztuki, CyberPracownia.org, Fundacja Profile): Mary Flanagan — Hyperciała, hyperwiedza, strategie oporu w cyberkulturze 18:30 Zakończenie konferencji Wikimedia Polska 2010 Uwaga! w programie mogą zajść jeszcze niewielkie zmiany. pełen program dostępny na: http://pl.wikimedia.org/wiki/Konferencja_Wikimedia_Polska_2010/Program Sala multimedialna, wejście od ul. Burschego.

na wykłady wstęp wolny, na warsztaty obowiązują zapisy: edu@zacheta.art.pl